Sukiennice są nazywane najstarszym krakowskim centrum handlowym. To perła renesansowej architektury, którą trudno przeoczyć, wchodząc na krakowski rynek. Budowla jest jednocześnie wizytówką miasta i jednym z najważniejszych obiektów historycznych. Cieszy odwiedzających Kraków turystów i przyciąga pasjonatów historii z całego świata. W średniowiecznym grodzie Sukiennice były jednym z najważniejszych obiektów, to właśnie tu skupiał się lokalny handel. Pierwsza zabudowa tego typu powstała już w XIII wieku – z chwilą, gdy Kraków zyskał prawa miejskie.

Bogata historia pięknej zabudowy

Pierwsze Sukiennice stanowiły dwa rzędy kamiennych kramów, które tworzyły oddzielną uliczkę pośrodku Rynku. Po obu jej stronach zamontowano mocną kratę, by zapobiegać kradzieżom. Murowana i zadaszona odsłona Sukiennic, podobna do tej, jaką znamy obecnie, powstała w XIV wieku, ich pozostałości widać po dziś dzień. W tamtym czasie miejsce to było dla handlarzy źródłem sporego zysku. W związku z tym dostęp do niego mieli tylko uprzywilejowani kupcy. Co ciekawe na mocy królewskiego przywileju przyjezdni handlarze mogli zaprezentować swój towar wyłącznie w tym miejscu. W 1555 budynek strawił pożar. Jednak ze względu na jego duże znaczenie, energicznie przystąpiono do odbudowy. Pracami zajęli się najlepsi architekci, artyści i rzemieślnicy, również z Włoch.

Włoscy specjaliści, którzy przyjechali wówczas do Polski w ślad za królową Boną, dodali Sukiennicom unikalnego renesansowego blasku. Odnowiona budowla została wzbogacona o długą attykę, a na niej umiejscowiono ozdobny fryz oraz maszkarony, czyli rzeźbione groteskowe ludzkie głowy. Zostały zaprojektowane przez rzeźbiarza Santi Gucciego i same w sobie stanowiły dzieło sztuki. Główną halę Sukiennic podzielono na dwie kondygnacje. Dzięki temu powstał smatruz, czyli rodzaj hali targowej. Dodatkowe miejsce dla handlu wciąż wypełnione było hałasem przekupek, stąd jego nazwa pochodząca z niemieckiego. Do smatruza prowadziły schody poprowadzone na krótszych bokach budowli.

Z biegiem lat nieodnawiane i nieremontowane Sukiennice traciły swój dawny blask. Efektem tego w końcu XIX wieku podupadły budynek, “ozdobiony” z zewnątrz drewnianymi budami, w niczym nie przypominał już dawnej renesansowej perły Krakowa. Gruntowny remont był w tym przypadku koniecznością. Budynek, który widzimy obecnie, jest jego efektem: budy wyburzono, dodano podcienia, a w dawnym smatruzie urządzono galerię malarstwa polskiego. Nie zniknął stąd jednak handel. Przeciwnie – uczczono tradycję tego miejsca i parterową salę wciąż wypełniają kramy, które dziś w miejsce sukna wystawiają na sprzedaż głównie lokalne pamiątki.

Przez lata swojego istnienia Sukiennice wielokrotnie zmieniały swój kształt. Nie przeszkodziło im to jednak dotrwać do czasów współczesnych. To zabytek, który wciąż spełnia swoją rolę. Obecnie przyciąga jednak nie tylko kupujących i sprzedających, ale przede wszystkim turystów.